حق کسب و پیشه یا تجارت

دعاوی حق کسب و پیشه یا تجارت با توجه به اهمیت بسیار بالای آنها و همچنین تخصصی بودن امر نیازمند بهره مندی از تجربه وکلای آشنا و خبره در این حوزه می باشد چه اینکه با توجه به ارزشمندی حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و یا تجارت و دعاوی اجاره، هزینه های تقریبا گزافی که در این موارد وجود دارد ارتکاب کوچکترین اشتباه و یا سهل انگاری می تواند نتایج زیانباری را بهمراه داشته باشد که با استفاده از مشاوره های صحیح و تخصصی وکیل حق کسب و پیشه می توان به نتیجه ی مورد نظر رسید و یا از زیان بیشتر جلوگیری کرد.

حق کسب و پیشه به چه معناست؟

وکیل کسب و پیشه در تعریف آن از زبان اساتید حقوقی اینگونه بیان می دارد که حق کسب و پیشه یا تجارت حق مالی تدریجی الحصول و قابل تقویمی است که قانون گذار در قبال فعالیت کسبی و رونق مورد اجاره برای مستاجر محل کسب در نظر گرفته که به تبع منافع مورد اجاره (در صورتی که این حق برای وی در نظر گرفته شده باشد) با سند رسمی قابلیت نقل و انتقال به غیر را دارد.

حق کسب و پیشه و مشروعیت آن از منظر فقها

وکیل حق کسب و پیشه بیان میدارد: خوب است بدانید جمیع فقها نسبت به این حق منفی داشته و آن را مشروع نمی دانند این در حالیست که مجمع تشخیص مصلحت نظام در ماده واحده ای در مورد حق کسب و پیشه یا تجارت تعیین تکلیف نموده: در مورد حق کسب و پیشه یا تجارت مطابق قانون روابط موجر و مستاجر مصوب مرداد ۵۶ عمل می شود. ماده واحده الحاقیه به قانون روابط موجر مستاجر مصوب آبان ۵۶ به قوت خود باقی است.

وجه تمایز اجاره در قانون اجاره سال ۵۶ و سال ۷۶ و قانون مدنی

وکیل حق کسب و پیشه با عنوان ماده ۴۶۸ قانون مدنی که مقرر می دارد: «در اجاره اشیا مدت اجاره باید معین شود در غیراینصورت اجاره باطل است.» لذا با اتمام مدت اجاره مالکیت مستاجر بر منافع عین مستاجره تمام میشود مگر اینکه بنای طرفین برادامه باشد. درحالیکه در قانون سال ۵۶ رابطه استیجاری بر موجر تحمیل می شود و وی نمیتواند پس از اتمام مدت تخلیه مستاجر را بخواهد مگر در برخی موارد و چنانچه برای تمدید حاضر نشود نماینده دادگاه بجای وی تمدید میکند. وکیل حق کسب و پیشه ادامه میدهد خوب است بدانید تفاوت دیگر این قوانین در انتقال منافع است که در ماده ۱۹ قانون موجر و مستاجر سال ۵۶ مستاجر حق انتقال به غیر را ندارد مگر اینکه برای همان شغل یا شغل مشابه در قرارداد شرط شده باشد این درحالیست که از جمله حقوق بدیهی مالک منافع نسبت به عین مستاجره می باشد.


◁◁ بیشتر بدانید:  وکیل سرقفلی | حق سرقفلی، کسب و پیشه یا تجارت

آیا حق کسب و پیشه یا تجارت با سرقفلی متفاوت است؟

وکیل حق کسب و پیشه در جواب سوال تفاوت این حق با حق سرقفلی شرح می دهد با وجود اینکه برخی قائل به تشابه مفهومی این دو هستند اما تفاوت این دو تاسیس غیرقابل انکار است و در وجه تمایز آنها می توان گفت:

۱- سرقفلی از ابتدا در ملک وجود داشته و حتی دقیقا بعد از اتمام ساخت و ساز درحالیکه حق کسب و پیشه یا تجارت پس از آغاز فعالیت تجاری و به مرور حاصل می شود.

۲- این حق با توجه به اینکه از ابتدا وجود دارد قابل اسقاط می باشد و مشکلی ندارد این درحالیست که حق کسب و پیشه یا تجارت چون از ابتدا وجود ندارد اسقاط آن اسقاط مالم یجب و بی فایده است.

۳- مبنای آن ناشی از پرداخت مبلغ در اول اجاره است و حق کسب و پیشه یا تجارت پس از گذشت مدت اجاره و بسته به رونق اقتصادی حاصله

۴- ممکن است مکانی بدون سرقفلی اجاره داده شود و پس از آن حق کسب و پیشه یا تجارت برای مستاجر پیش آید و یا بر خلاف آن بنحوی که فرد آن را پرداخت کند و از آن استفاده کند که اینجا برای وی حق کسب و پیشه یا تجارت متصور نیست.

۵- معیار تعیین میزان سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت متفاوت است. خوب است بدانید سرقفلی بر مبنای کیفیت و موقعیت بنا و حق کسب و پیشه با توجه به تعداد مشتری هایی که دارد ارزش گذاری می شود.

وکیل سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت

دعاوی اجاره و سرقفلی با توجه به اهمیت بسیار بالای آنها و همچنین تخصصی بودن امر نیازمند بهره مندی از تجربه وکلای خبره در این حوزه می باشد چه اینکه با توجه به ارزشمندی این حق و حق کسب و پیشه و یا تجارت و هزینه های تقریبا گزافی که در این موارد وجود دارد ارتکاب کوچکترین اشتباه و یا سهل انگاری می تواند نتایج زیانباری را در پرونده ها و دعاوی سرقفلی و دعاوی اجاره و یا دعاوی حق کسب و پیشه بهمراه داشته باشد که با استفاده از مشاوره های صحیح و تخصصی وکیل سرقفلی می توان به نتایج خوب و مورد نظر رسید و یا از زیان بیشتر جلوگیری کرد.


تقاوت حق سرقفلی و حق پیشه
تقاوت حق سرقفلی و حق پیشه

موارد تعلق حق کسب و پیشه چیست؟

وکیل حق کسب و پیشه بیان میدارد: در قانون موجر مستاجر سال ۵۶ مواردی ذکر گردیده که شمول این حق را تعیین میکند اما ممکن است برای عموم این سوالات پیش آید که صرفا شامل موارد مندرج در قانون سال ۵۶ می باشد و یا موارد دیگری از قبیل تخلیه به جهت تغییر شغل و عدم پرداخت اجاره بها را نیز دربر میگیرد؟

وکیل حق کسب و پیشه در پاسخ به این سوال عنوان می دارد بنا به نظر اکثریت حق کسب و پیشه یا تجارت فقط موارد مندرج در قانون را شامل میشود که ۱۸ مورد انحصاری است و گروه دیگر که اقلیت می باشند معتقدند با توجه به اینکه حق کسب و پیشه یا تجارت از کشورهای غربی اقتباس شده است پس منحصر به موارد ذکر شده در قانون نمی شود. و اما در تجمیع این دو نظر بهتر است گفته شود تجربه نشان داده علاوه بر موارد مقید در قانون در مواردی که مستاجر بدون هیچگونه تعدی یا تفریط مثل تغییر شغل و یا عدم پرداخت اجاره بها مجبور به تخلیه عین مستاجره باشد یا به هر نحو بدون علت از حق کسب و پیشه خود محروم شود مستحق دریافت حق کسب و پیشه یا تجارت می باشد و لازم و قانونی است.

چگونگی ارزیابی حق کسب و پیشه یا تجارت

وکیل حق کسب و پیشه بیان می دارد قانونی که بتوان بر اساس آن به ارزیابی این حق پرداخت وجود ندارد اما می توان به استناد ماده ۱۱ قانون مالک و مستاجر سال ۱۳۳۹ و همچنین ماده ۵ آیین نامه نحوه تعیین و تشخیص و پرداخت حق کسب و پیشه یا تجارت که ضوابطی را برای تعیین این حق اعلام کرده که مامور اجرا یا کارشناس مکلف به ارزیابی می باشند. این مقرره در مورد حق کسب و پیشه یا تجارت محل هایی که بموجب طرح های احداثی و توسعه معابر و عمران شهری از بین می رود مجرا خواهد بود.

آیا کاربری ملک تاثیری در شمول حق کسب و پیشه یا تجارت دارد؟

وکیل حق کسب و پیشه ی متخصص در این زمینه در پاسخ به این سوال بدین نحو اذعان می دارند که کاربری ملک تاثیری در شمول این حق ندارد و ملاک و معیار اصلی منظور از اجاره است. چه اینکه ممکن است فردی ملکی با کاربری مسکونی را اجاره کرده ولی استفاده تجاری شود و مانعی نسبت به آن وجود ندارد و همچنین چنانچه ملکی تجاری اجاره شود اما استفاده مسکونی شود هیچ حق کسب و پیشه ای برای وی درنظر گرفته نمیشود.

پس توضیحات فوق میتواند پاسخ به سوالاتی چون آیا حق کسب و پیشه شامل ملک مسکونی می شود؟ آیا ملک اداری از این حق برخوردار میشود؟ لذا می توان نسبت به این موضوع به رویه قضایی نیز اشاره کرد که همین روند را پیگیری می کنند. از جمله آنها رای وحدت رویه شماره ۷۹۹ میباشد. قابل ذکر است که قسمتی از آن بدین شرح است: مفاد سند رسمی اجاره که حاکی از استفاده مسکونی در ملکی که کاربری تجاری دارد با ادعای اینکه مورد به قصد محل تجاری اجاره داده شده است برخلاف ماده ۷۰ قانون ثبت اسناد و املاک کشور است و با توجه به توافقات حاصله ایشان مستحق حق کسب و پیشه و یا تجارت نمی باشد.

آیا باید استفاده تجاری از عین مستاجره شود؟

وکیل حق کسب و پیشه میگوید برای تحقق حق کسب و پیشه از شرایط بدیهی آن استفاده از ملک برای امور تجاری می باشد یعنی تنها در صورتی این حق مسلم می شود که از ملک استفاده تجاری شود. اما اینکه چه استفاده ای تجاری محسوب می شود؟ اختلاف وجود دارد که برخی معتقدند فقط مشاغل تولیدی تجاری محسوب می شوند و امور خدماتی شامل امور تجاری نیستند و برخی هم معیار تجاری بودن را انتفاع و سودبری می دانند. علی ایحال با عنایت به موضوع انتفاع و سودبری در این موضوع بهتر است در صورت تردید اصل را بر غیرتجاری بودن بنا کنیم.

  • سوالی پیش می آید مبنی بر اینکه آیا انبارهای کسبه و تجار که برای نگهداری اجناس اضافه تعبیه می شود تابع قانون مدنی هستند و یا قانون اجاره سال ۵۶؟

وکیل حق کسب و پیشه در پاسخ به این سوال بیان می دارد خوب است بدانید طی روال قضایی چنانچه انباری در جهت نگهداری کالا و وسایل اضافی کسب و پیشه یا تجارت و یا به عنوان انبار تجاری اجاره شود مشمول مقررات حاکم بر روابط موجر و مستاجر قانون سال ۵۶ بوده و چنانچه انبار برای استفاده و نگهداری وسایل اضافی محل مسکونی اجاره شود تحت حاکمیت قانون مدنی می باشد.

تخلیه از ملک تجاری مطابق قانون سال ۵۶ و چگونگی پرداخت حق کسب و پیشه

۱- تخلیه با پرداخت کامل حق کسب و پیشه
۲- تخلیه با پرداخت نصف حق کسب و پیشه
۳- تخلیه بدون پرداخت حق کسب و پیشه

تخلیه از ملک استیجاری در قانون سال ۵۶ با پرداخت کامل حق کسب و پیشه یا تجارت

وکیل حق کسب و پیشه عنوان می دارد در روابط اجاره طبق قانون سال ۵۶ در مواردی با پرداخت کامل حق کسب و پیشه یا تجارت قادر به تخلیه مستاجر می باشد که بطور مختصر در ذیل اشاره می شود:

۱- تخلیه به منظور احداث ساختمان جدید
۲- تخلیه به منظور رفع نیاز شخصی
۳- تخلیه به منظور سکونت
۴- تخلیه در صورت عدم وجود اجاره نامه و عدم موافق مالک برای انتقال
لازم به ذکر است توضیحات تفصیلی راجع به این موضوعات در مقاله های بعدی توسط دپارتمان تخصصی موسسه در سایت منعکس می شود.

انتقال در رابطه استیجاری وفق قانون موجر مستاجر سال ۵۶

وکیل حق کسب و پیشه و سرقفلی در پاسخ به این سوال که آیا کسب و پیشه قابل انتقال است یا خیر؟ بیان می دارد در قانون سال ۵۶ انتقال معنای گسترده ای دارد و صرف انتقال منافع را شامل نمی شود و به نوعی به معنای واگذاری عملی عین مستاجره به شخص دیگری غیر از مستاجر می باشد. لذا با توجه به گستردگی شمول این مورد و تبیین چگونگی برخورداری از حق کسب و پیشه در صورت انتقال و اشکال متفاوت آن من جمله انتقال با مجوز و یا انتقال بدون مجوز انتقال با سند رسمی و یا انتقال با اذن مالک در نگاره های بعدی بصورت تفصیلی در سایت تقدیم حضور می شود.

◁◁ بیشتر بدانید:  تخلیه سرقفلی در قانون سال ۷۶

وکیل حق کسب و پیشه در تهران
وکیل حق کسب و پیشه در تهران

وکیل حق کسب و پیشه در تهران

وکیل حق کسب و پیشه اذعان می دارد دعاوی حق کسب و پیشه یا تجارت با توجه به اهمیت بسیار بالای آنها و همچنین تخصصی بودن امر نیازمند بهره مندی از تجربه وکلای آشنا و خبره در این حوزه می باشد چه اینکه با توجه به ارزشمندی حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و یا تجارت و دعاوی اجاره، هزینه های تقریبا گزافی که در این موارد وجود دارد ارتکاب کوچکترین اشتباه و یا سهل انگاری می تواند نتایج زیانباری را بهمراه داشته باشد که با استفاده از مشاوره های صحیح و تخصصی وکیل حق کسب و پیشه می توان به نتیجه ی مورد نظر رسید و یا از زیان بیشتر جلوگیری کرد.

لذا دپارتمان تخصصی موسسه امین عدالت کبریا در تهران برآنست تا به سوالات شما از جمله اینکه آیا حق کسب و پیشه قابل دریافت است؟ آیا این حق قابل انتقال است؟ آیا این حق به ارث میرسد؟ شامل اموال منقول میشود یا غیرمنقول؟ ارزیابی این حق به چه شکل است؟ شامل چه املاکی می شود؟ آیا این حق قانونی است و سوالاتی از این قبیل که وکلای متخصص ما در این حوزه در پرونده های شما در محاکم به بهترین نحو پیگیری و رسیدگی خواهند کرد.

به این نوشته از راست به چپ چند ستاره می دهید؟
[تعداد آرا: ۲۲ میانگین امتیاز: ۴.۲]

این مطلب را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.

دیگر مطالب این دسته بندی

52 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
View all comments
رضا حسینی
1 سال قبل

سلام مستاجری ۳۵ سال با یک اجاره نامه رسمی که با مالک اولیه منعقد نموده بود در مغازه فعالیت تجاری می نمود. الان ۱۰ سال است مستاجر فوت نموده و مغازه نیز بسته و فعالیت تجاری ندارد و موضوع نیز به دارایی اطلاع داده شده است. آیا حق کسب و پیشه با توجه به اینکه مغازه از ۱۰ سال قبل بسته است و دیگر مشتری به آنجا مراجعه نمی کنند برای وراث مستاجر لحاظ میگردد؟ البته با فرض تحقق سایر شرایط قانونی.

حامد
2 سال قبل

سلام وقت بخیر
سرقفلی ناشی از حق کسب و پیشه رو میشه به بدون حق انتقال به غیر بصورت وکالت به کسی انتقال داد؟ آیا این تخلف محسوب نمیشه؟

روجیار
3 سال قبل

سلام خسته نباشید برای مطالبه حق کسب باید به کجا مراجعه کرد؟

صيرفي
3 سال قبل

سلام خسته نباشید برای درخواست حق کسب و پیشه از کجا باید اقدام کرد؟

شکفته
3 سال قبل

سللام وقت بخیر من مدت ۲۵ سال که در مغازه ای مستاجر هستم و الان صاحب ملک میگه باید تخلیه کنم . برای رسیدن به حق و حقوقم باید به کجا مراجعه کنم؟ باید برم پیش رییس صنف؟

مدیر سایت
3 سال قبل
پاسخ به  شکفته

با سلام خیر شما میبایست با اسناد و مدارک دال بر سالهایی که در مغازه مستاجر بودید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه و طرح دعوا نمایید.