موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری تعیین کننده هدف از انعقاد یک قرارداد پیمانکاری و در واقع اصلی ترین بخش قرارداد پیمانکاری می باشد. تعیین موضوع باید با دقت بسیار بالایی توسط وکیل قرارداد پیمانکاری انجام شود تا شما در آینده با مشکلات حقوقی مواجه نشوید.

تعریف قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری را زمانی می توان درک کرد که ابتدا شما با تعریف قرارداد پیمانکاری آشنایی پیدا کنید. ماده ۱۸۳ قانون مدنی قرارداد را بدین شکل بیان نموده که عقد عبارتست از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد به انجام امری نمایند که مورد توافق آنها باشد.

قرارداد پیمانکاری نیز به عنوان یک قرارداد، توافق کارفرما با پیمانکار تحت شرایط خاصی می باشد. که به موجب آن پیمانکار تعهد می نماید انجام کاری را با شرایط معین و در زمان معینی با پرداخت وجه معین به کارفرما تحویل نماید.

ارکان تنظیم قرارداد پیمانکاری | بخش اول | موافقت نامه

۱- موضوع قرارداد

۲- اسناد و مدارک

۳- مبلغ قرارداد

۴- شروع پیمان

۵- دوره تضمین و نظارت بر انجام کار

۶- اقامتگاه طرفین

تعریف موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری در واقع کاری است که از طرف کارفرما به پیمانکار ارجاع داده می شود. پیمان یک عقد است که در ماده ۱۸۳ قانون مدنی تعریف آن بیان شده است. در تعریف مذکور منظور از کلمه امری که مورد توافق طرفین قرار می گیرد در واقع همان موضوع عقد است. حال سوالی که در لاین زمینه مطرح می شود این است که چه چیزی می تواند موضوع عقد واقع گردد؟ ماده ۲۱۴ قانون مدنی بیان داشته است که مورد معامله می تواند مال باشد یا عمل.

موضوع قرارداد پیمانکاری چیست؟ مال یا عمل؟

موضوع قرارداد پیمانکاری در سند پیمان تعریف نشده است. اما با دقت در سایر مواد سند شرایط عمومی پیمان می توان گفت موضوع پیمان در واقع تعهداتی است که با انتقال کالا از سوی کارفرما و انجام تعهد از سوی پیمانکار به مرور زمان عینیت پیدا می کند.

حال با عنایت به تعریف پیش گفته می توان گفت موضوع قرارداد های پیمانکاری هم شامل انتقال مال می شود که از سوی کارفرما مطابق با بند ب ماده ۲۰ شرایط عمومی پیمان می بایست انجام گیرد و هم شامل انجام عمل از سوی پیمانکار که می بایست مطابق با ماده ۱۸ شرایط عمومی پیمان صورت گیرد.

انواع موضوع قرارداد پیمانکاری

به موجب آیین نامه تشخیص صلاحیت پیمانکاران، کارهای موضوع قرارداد پیمانکاری به دو دسته تقسیم می شوند:

۱- کارهای عمومی قرارداد پیمانکاری که به شرح ذیل می باشند

• کارهای عمومی راهسازی
• کارهای آبیاری و زهکشی
• تاسیسات شهری
• ابنیه
• تاسیسات و تجهیزات ابنیه
• توزیع و انتقال نیرو

۲- کارهای اختصاصی قرارداد پیمانکاری

کارهای اختصاصی به کارهایی گفته می شود که جزو کارهای عمومی پیش گفته نمی باشد و یا علی رغم درج در کارهای پیش گفته به لحاظ شرایط خاص حاکم بر امر (با تشخیص سازمان برنامه و دستگاه های اجرایی مربوط) باید به طور اختصاصی انجام شود. این شرایط خاص سبب می گردد این کارها جزو کارهای اختصاصی محسوب گردد.

موضوع قراردادهای پیمانکاری و شرایط قانونی آن

موضوع قرارداد پیمانکاری مطابق با قانون مدنی باید دارای شرایط ذیل باشد:

۱- مالیت داشتن موضوع قرارداد

موضوع قرارداد پیمانکاری باید مالیت داشته باشد. بدین معنا که مصالح و تجهیزات ارائه شده توسط کارفرما و کارهای انجام شده توسط پیمانکار دارای مالیت باشند.

۲- منفعت عقلایی داشتن موضوع قرارداد

موضوع قرارداد پیمانکاری می بایست دارای منفعت عقلایی باشد چرا که به لحاظ امری بودن ماده ۲۱۵ قانون مدنی آن پیمان باطل و فاقد آثار قانونی است.

۳- مشروع بودن منفعت موضوع قرارداد

موضوع قرارداد پیمانکاری باید از نظر قانونی مشروعیت داشته باشد. عدم مشروعیت موضوع قرارداد بدین معناست که موضوع پیمان بر خلاف اخلاق حسنه و یا نظم عمومی یا قانون است، که تحقق این امر موجب بطلان پیمان است.

۴- قابلیت تسلیم موضوع قرارداد

موضوع قرارداد پیمانکاری باید قابلیت تسلیم به کارفرما را داشته باشد. در قرارداد های پیمانکاری مقدور بودن تسلیم هم شامل تعهد پیمانکار است و هم شامل تعهد کارفرما چرا که کارفرما می بایست مصالح و تجهیزات مورد نیاز پیمانکار را فراهم آورد و همچنین پیمانکار نیز می بایست قابلیت انجام کار و تحویل موضوع را داشته باشد. و عدم قابلیت تسلیم از سوی هر یک از طرفین موجب بطلان پیمان می گردد.

۵- مبهم نبودن موضوع قرارداد

موضوع قرارداد پیمانکاری نباید مبهم باشد. به استناد ماده ۱۹۰ قانون مدنی یکی از شرایط اساسی صحت معامله معین بودن موضوع پیمان است، لذا در قرارداد پیمان نیز می بایست موضوع پیمان مشخص باشد در غیر اینصورت پیمان باطل می باشد.

۶- معین بودن موضوع قرارداد

موضوع قرارداد پیمانکاری از منظر قانون مدنی باید معین باشد. تفاوت بین معین بودن موضوع تعهد با مبهم نبودن آن در این است که مبهم بودن موضوع در حالتی است که کار مورد قرارداد پیمانکاری که می بایست توسط پیمانکار انجام گردد مبهم باشد مثلا درست کردن یک مکان اما نقشه آن تهیه نشده باشد. اما معین نبودن موضوع پیمان بدان معناست که موضوع پیمان مردد بین دو طرح باشد و این مورد نیز از موجبات بطلان پیمان است.

با توجه به اینکه قرارداد پیمانکاری از عقود معین نمی باشد و مشمول ماده ۱۰ قانون مدنی است نمی توان تمامی شرایط پیش گفته را بر آن باز کرد و همچنین به جهت اینکه قرارداد های پیمان از طرفی دارای شرایط خاصی هستند که در شرایط عمومی پیمان در نظر گرفته شده است لذا قرارداد های پیمان علاوه بر قانون تابع شرایط عمومی پیمان نیز می باشند. شرایط قانونی موضوع قرارداد که پیش تر بیان شده است اما شرایط ویژه قرارداد پیمانکاری را به شرح ذیل بیان نمود:

۱- کار دائم
۲- مصالح و تجهیزات
۳- کارگاه

با توجه به شرایط عمومی پیمان شرایط پیش گفته را می توان تحت عناوین ذیل بیان نمود.

۱- اجرای مطلوب موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری می بایست از نظر عرفی به شکل مطلوب اجرا شود. به استناد ماده ۱۸ شرایط عمومی پیمان اجرای مطلوب کار بر عهده پیمانکار می باشد. حال سوال این است که شرایط مطلوب چیست؟ اجرای مطلوب با توجه به شرایط عمومی پیمان انجام کار مطابق با قانون و شرایط عمومی پیمان می باشد.

۲- اجرای به موقع موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری باید در زمان مقرر در قرارداد و بدون هیچگونه تاخیری اجرا شود. زمان در عملیات های پیمانی از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما اینکه یک طرح در زمان مقرر به پایان برسد منوط به رعایت زمانبندی تعیین شده در قرارداد از سوی طرفین قرارداد است چرا که هم کارفرما می بایست تجهیزات لازم را در زمان مقرر تحویل پیمانکار دهد و هم پیمانکار موظف است که موضوع را در زمان تعیین شده تحویل دهد.

۳- حفاظت از موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری باید در طول مدت اجرای پروژه حفاظت شود. با توجه به ماده ۲۱ شرایط عمومی پیمان حفاظت از موضوع قرارداد به عهده پیمانکار می باشد و پیمانکار موظف است موضوع پیمان را در موسسه ای که مورد تایید کارفرما باشد بیمه نماید، در غیر اینصورت کارفرما می تواند شخص موضوع پیمان را بیمه نماید و هزینه های آن را از پیمانکار دریافت نماید.

۴- مشخص بودن محدوده عملیات موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری می بایست از نظر محدوده ای که کار باید اجرا شود، مشخص باشد. محدوده اجرای عملیات موضوع قرارداد را کارگاه می نامند و این محدوده می بایست مشخص باشد. نحوه تعیین این محدوده نیز بدین شکل است که ابتدائا پیمانکار نقشه مبدا را با نقشه ها تطبیق می دهد و در صورتی که مغایرت در این زمینه وجود داشته باشد آن را به مهندس ناظر و کارفرما اطلاع می دهد. چرا که مطابق با ماده ۱۹ شرایط عمومی پیمان پس از شروع عملیات هیچگونه اعتراضی در این خصوص از پیمانکار پذیرفته نمی باشد.

۵- مرغوب بودن مصالح و تجهیزات موضوع قرارداد پیمانکاری

موضوع قرارداد پیمانکاری می بایست با مصالح و تجهیزات مرغوبی اجرا شود. به جهت اینکه مرغوب بودن مصالح و تجهیزات امری بسیار مهم است که رعایت نکردن آن می تواند در آینده موجب خسارت های فراوانی شود به همین جهت مرغوبیت مصالح و تجهیزات از شرایط موضوع قرارداد های پیمانکاری در نظر گرفته شده است. و مسئولیت تهیه تجهیزات مرغوب بر عهده پیمانکار می باشد. تعیین منابع تهیه مصالح و تجهیزات در قرارداد نیز از مسئولیت پیمانکار نمی کاهد و پیمانکار می بایست با تحقیق و بررسی منابع مختلف ضمن تایید کارفرما و مهندس مشاور اقدام به تهیه تجهیزات نماید.

۶- کارگاه نباید معارض داشته باشد

موضوع قرارداد پیمانکاری زمانی می تواند به درستی اجرا شود که کارگاه معارض نداشته باشد. به جهت اینکه محل اجرای موضوع قرارداد پیمانکاری کارگاه می باشد به همین جهت اصلی ترین نیاز های پیمانکار کارگاه است. ماده ۲۸ شرایط عمومی پیمان عنوان می دارد کارفرما می بایست کارگاه را بدون معارض تحویل پیمانکار دهد و در صورتی که کارگاه دارای معارض باشد مسئولیت آن متوجه کارفرما بوده و مطابق با ماده ۴۹ شرایط عمومی پیمان رفتار گردد.

وکیل قرارداد پیمانکاری در تهران

با عنایت به رواج انجام عملیات های پیمانکاری در سطح جامعه و پیچیدگی های حقوقی قرارداد ها شایسته است در جهت حفظ حقوق خویش و جلوگیری از بروز اختلاف، جهت تنظیم قرارداد های پیمانکاری از راهنمایی وکیل پایه یک دادگستری در زمینه تنظیم قرارداد بهره جویید. لذا موسسه حقوقی و داوری امین عدالت کبریا در تهران با کادری مجرب از وکلای پایه یک دادگستری متخصص در تنظیم قرارداد ها آماده ارائه خدمات به شما هموطنان می باشد. جهت مشاوره با وکیل قرارداد پیمانکاری در تهران با ما تماس بگیرید.

• دیگر بخش های این مقاله را نیز دنبال کنید.
  تنظیم قرارداد پیمانکاری | قسمت اول موضوع قرارداد | قسمت دوم اسناد و مدارک | قسمت سوم مبلغ قرارداد | قسمت چهارم شروع پیمان | قسمت پنجم دوره تضمین | قسمت ششم اقامتگاه طرفین