تحویل اصل اسناد مالکیت چگونه است؟

تحویل اسناد مالکیت به چه معناست؟ دادخواست استرداد سند مالکیت یا مبایعه نامه عادی چگونه تنظیم میشود؟ وکیل حقوقی برای طرح و اقامه این دعوا چگونه عمل مینماید؟ وکیل تنظیم دادخواست مفصلا پاسخ میدهد.

تحویل اصل اسناد مالکیت

از گذشته تا امروز بشر برای حل مشکلات خود همیشه به دنبال راه چاره ای بوده است. یکی از مسائلی که برای انسان ها مهم و ارزشمند میباشد، این امر است که چطور میبایست برای رفع مشکلات روزمره و گاهی وسیع تر از آن یعنی انعقاد قراردادهای بزرگ و مهم، به انجام معاملات بپردازند. پس از انعقاد معامله، الزام به ایفا تعهد چگونه خواهد بود؟ آیا امکان الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت در فرض تخلف طرف معامله وجود دارد؟ چرا که این معاملات همیشه بصورت پایاپای نبوده که در همان نقطه و زمان خاتمه یابند. این امر بسته به نیازهای مختلف و گوناگون بشر اشکال مختلفی را در مقوله تنظیم قرارداد به خود اختصاص داده است.

یکی از مهمترین این رویدادها به وجود آمدن اسناد بوده است. اسنادی که حاوی اطلاعات ارزشمندی بوده اند و اعتبار ویژه ای به معاملات بخشیده اند. فطرت انسان پاک است و سفید اما گاهی زشتی و پلیدی در وجود برخی انسان ها خود نمایی میکند، که از وعده یا تعهد و وظیفه ای که در قبال دیگری دارند سر باز زنند. در مبحث این مقاله به تحویل ندادن اسناد توسط شخص یا یک ارگان خواهیم پرداخت و شیوه های در خواست آن را که عنوان حقوقی تحویل اصل اسناد مالکیت را به خود اختصاص داده مورد بررسی قرار خواهیم داد.

تحویل اصل اسناد مالکیت غیرمالی

درخواست تحویل اصل اسناد مالکیت را هر کس میتواند با تنظیم دادخواست از دادگاه بخواهد. برای روشن شدن هر چه بهتر این موضوع نظر شما را به یک مثال جلب میکنیم اگر ارگان یا موسسه ای از تحویل اصل اسناد مالکیت مربوط به اشخاص امتناع کند افراد میتوانند برای تحویل مدارک خود که نزد دیگران است به دادگاه مراجعه کنند. البته لازم بذکر است که بر اساس تحویل ندادن مدارک قید شده حال به هر طریق که در اختیار افراد باشد میتوان طرح دعوا نمود تا از طریق محاکم قضایی به حقوق خود برسید.

اهمیت طرح دعوای تحویل اصل اسناد مالکیت در چیست؟

وکیل متخصص در زمینه طرح دعوای تحویل اصل اسناد مالکیت میگوید که این دعوا هم میتواند بصورت مستقل و هم بصورت ضمنی طرح گردد. اگر بخواهیم به بیان اهمیت طرح این دعوا بپردازیم متوانیم به نکته ای که بیش از همه به چشم میخورد اشاره کنیم و آن نقش اثباتی این طیف اسناد میباشد. چرا که با استناد به این اسناد میشود ادعایی را مطرح و ثابت و یا رد کرد. و حتی گاهی تنها راه برای مشخص شدن حق و حقیقت هستند. حال حالتی را در نظر بگیرید که شخص قادر به تحویل این اسناد نباشد. سوال اینجاست که ایشان چگونه باید از حقوق خود دفاع کند؟

پاسخ روشن است در اینجاست که قوه قضاییه به کمک این چنین افرادی میشتابد تا بتواند از حقوق آنها دفاع کند. و اگر محکمه ای تاثیر سند را در پرونده روشن و محرز بداند طرفی را که سند در دست اوست ملزم به تحویل مینماید.

• نکته: در پاره ای از موارد وجود اسناد در دست شخص دیگری که آن را به امانت نزد خویش دارد میتواند موجب ضرر برای فرد دیگر شود و مورد سوء استفاده قرار بگیرد. در چنین مواقعی است که طرح این دعوا تحقق می یابد و دعوایی با عنوان یا خواسته تحویل اصل اسناد مالکیت مطرح میگردد.

تحویل اصل اسناد مالکیت و الزام مالک

• الزام مالک ملک به ارائه اصل سند مالکیت چگونه است؟

 مطابق با ماده ۲۱۹ قانون مدنی، عقودی که بر طبق قانون واقع شده باشد، بین متعاملین و قائم مقام آنها لازم الاتباع است. مگر اینکه به رضای طرفین اقاله و یا به علت قانونی فسخ شود. البته این موضوع توافقی خواهد بود. این رابطه ی همکاری زمانی شکل رسمی به خود میگیرد که این امر با وکالت یکی از طرفین به طرف دیگر در دفاتر رسمی انجام میشود.

همانطور که میدانیم برای انجام مراحل کار در برخی از ارگانها و اداره جات ارائه اصل سند یا همان تحویل اصل اسناد مالکیت، الزامی است. و اینجا درست نقطه ی آغاز مشکلات است که میتواند با خلف وعده هر یک از طرفین صورت پذیرد.

ضمانت الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت چیست؟

در امر وفای به عهد و انجام تعهد و ضمانت اجرای آن, قانون مدنی اذعان داشته: (اگر کسی تعهد اقدام به امری را بکند در صورت تخلف مسئول خسارت طرف مقابل خواهد بود). حال حالتی را متصور شوید که  مالک به تعهد خود مبنی بر ارائه سند رسمی ملک عمل نکند، سازنده یا طرف دیگر معامله میتواند وی را به تحویل سند ملزم کند و الزام وی را تحت عنوان تحویل اصل اسناد مالکیت از دادگاه بخواهد. کاملا محرز است که محکمه از خواهان حمایت و حکم به تحویل اسناد مربوطه را صادر میکند.

• نکته: در دعوای الزام مالک به ارائه و تحویل اصل اسناد مالکیت، کسی که میخواهد اسناد مربوط به وی تحویل دادگاه شود خواهان است و شخصی که در قرارداد به تحویل سند مالکیت تعهد داده خوانده میباشد. و خواسته نیز به طبع همان موضوع اصلی اقامه دعواست.

نحوه اجرای رای الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت

پس از صدور حکم اگر محکوم علیه به مفاد آن عم نکند این حکم از طریق آن مرجع قابل اجرا نخواهد بود. پس فایده ای که برای طرح این دعوا بر شمرده میشود این است که در صورت ارائه ندادن مدارک توسط خوانده، خواهان حق فسخ در معامله را پیدا خواهد کرد. در واقع ماهیت این دعوا یعنی الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت در جایی است که حق فسخ بخاطر عدم انجام تعهد تحویل مدارک در قرارداد ذکر و پیش بینی نشده است. که این تنها راه رسیدن به حق فسخ برای خواهان در شرایط فوق الذکر است.

موارد الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت

با توجه به اهمیت اسناد در موارد اختلافی بین افراد و حکم تاثیر گذار آنها در دعاوی, روشن است که دارای چه ارزش و اعتباری هستند. این اسناد یا تجاری خواهند بود یا غیر تجاری. در واقع بسته به موقعیت استفاده هر کدام میتوانند به عنوان سند شمرده شوند و با استناد به آن میتوان ادعایی را ثابت یا رد کرد پس بسیار مهم در امور دادرسی نیز میباشند. این موارد به شرح ذیل هستند:

اسناد تجاری:

گاهی بدهکار برای پرداخت دین و بدهی خود اقدام به پرداخت سند تجاری مینماید. بدون آنکه سند تجاری را که برای پرداخت دین خود تحویل داده باشد، مسترد کند حساب خویش را تصفیه مینماید. این امکان وجود دارد که طلبکار بخواهد از طریق سند تجاری برای مطالبه مجدد وجهی که پرداخت گردیده است اقدام کند. توصیه میگردد حتما بعد از پرداخت بدهی تمامی اسناد و مدارک خود را تحویل بگیرید در غیر این صورت از پرداخت خوداری نمایید.

اسناد قراردادی:

طبق قانون توافق افراد با هم میتواند بصورت کتبی یا شفاهی باشد. آنها میتوانند بر سر معاملات و قراردادهای خود با یکدیگر به هر نحوی که بخواهند توافق کنند البته این توافقات باید در قاب چهارچوب قانون باشد. در صورتی که قرارداد بصورت کتبی و با تنظیم سند باشد، در این حالت برای اجرای مفاد قرارداد در صورت عدم انجام آن توسط طرف دیگر به دادگاه مراجعه شود. حال اگر سند اصلی در دست متعهد باشد میتوان برای اثبات وجود قرارداد کتبی الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت را از دادگاه خواستار شد.

اسناد غیر مالی:

وکیل دعاوی حقوقی بیان می دارد: گاه ممکن است اسنادی وجود داشته باشند که خود مثبت و دلیل اثبات ادعایی باشند ولیکن در دست شخص دیگری باشند. در این صورت با تقدیم دادخواست الزام به تحویل اسناد و مدارک و صدور حکم توسط دادگاه، تحت عنوان تحویل اصل اسناد مالکیت، شخص ملزم به تحویل میگردد. ارزش این اسناد فقط در جهت اثبات ادعای طرف درخواست کننده است.

اسناد و مدارک سری:

در بعضی از موارد برای بررسی موضوعاتی حقوقی این امکان وجود دارد که دادگاه برای کشف پرونده نیاز به بررسی سند و مدارکی داشته باشد. حال ممکن است دسترسی به آن اسناد با محدودیت هایی روبه رو باشد. لذا به دلیل محدودیتهای مذکور، نتوان به راحتی آنها را در اختیار داشت. از جمله این اسناد میتوان به اسناد سری دولتی اشاره کرد.

• نکته: برای دسترسی به اسناد سری دولتی این امر با اجازه رییس قوه قضاییه مقدور خواهد بود.

مرجع صالح به رسیدگی در دعوای تحویل اصل اسناد مالکیت

در صورتی که موضوع اصلی دعوا الزام به تحویل اسناد و مدارک باشد، در این صورت چون شخصی که سند در دست اوست متعهد به تحویل سند میباشد, دادگاه محل اقامت او صالح به رسیدگی است. پس در اینگونه موارد باید به دادگاه حقوقی محل اقامت فرد متعهد مراجعه شود و طرح دعوا در آنجا اقامه گردد.

• نکته: در دعوای مربوط به سند، اگر سند تجاری و مالی باشد هر چند که وجه آن پرداخت شده باشد باز هم مالی محسوب میگردد. و هرگاه در ضمن دعوای اصلی، تحویل سند و مدارک به عنوان سند لازم باشد دادگاه موارد آن را انجام میدهد. و نیازی به طرح دعوای جداگانه ای تحت عنوان الزام به تحویل اصل اسناد مالکیت نیست.

وکیل پرونده حقوقی در تهران

از آنجایی که خلف وعده در قراردادهای مربوط به تحویل اصل اسناد مالکیت یکی از بحث های داغ و حاشیه ساز در دادگاه هاست و توجه به این نکته که خلف وعده در آن با چه تبعاتی همراه خواهد بود از این رو پیشنهاد میگردد. که با فرا گرفتن علم و قانون و مطالعه این مقاله در این زمینه و استفاده از افراد مجرب در به سر انجام رساندن هر چه بهتر معاملات خود پیروز باشید. موسسه حقوقی و داوری امین عدالت کبریا با داشتن وکلای متخصص آماده خدمت رسانی در تمام مراحل به شما عزیزان میباشد.