صدور حکم موت فرضی

صدور حکم موت فرضی به چه معناست؟ چه کسی میتواند دادخواست صدور حکم فرضی را تنظیم و تقدیم دادگاه نماید؟ صدور حکم موت فرضی چه تشریفاتی دارد و چه آثاری را به بار می آورد؟ وکیل متخصص حقوقی بصورت تخصصی پاسخ میدهد.

صدور حکم موت فرضی در لغت به چه معناست؟

صدور حکم موت در زمان هایی خاص اتفاق می افتد. میبایست شرایط آن که بصورت کاملا مشخص در قانون توضیح داده شده به وجود آمده باشد. برای آن که با مفهوم موت فرضی بیشتر آشنا شویم قصد داریم ابتدا به توضیح راجع به این واژه بپردازیم. البته باید به این نکته توجه داشت که صدور این چنین حکمی گاهی از اوقات لازم است و به همراه خود تبعاتی را نیز خواهد داشت. حال اینکه در چه شرایطی می توان درخواست صدور حکم موت فرضی را داشت و یا اینکه چه کسانی قادر به تنظیم دادخواست هستند موضوعاتی است که به توضیح آنها خواهیم پرداخت.

واژه موت در زبان عربی به معنای پایان حیات است. در واقع موت را می توان نقطه مقابل حیات دانست. البته ما از این واژه در حالت های مختلفی استفاده میکنیم. درست است که در حالت های گوناگون نیز واژه موت همچنان به معنای پایان زندگی است. اما این واژه دارای انواع مختلفی همچون موت نباتی، موت حیوانی و موت عقلانی می باشد. معنای واژه فرضی هم که کاملا مشخص است و یعنی به صورت احتمالی. حال ترکیب این دو واژه در عالم حقوق معنای خاص به خود را دارد. که موجب تاسیس نهاد حقوقی با عنوان صدور حکم موت فرضی شده است.

◁◁ بیشتر بدانید:  تنظیم لایحه به صورت تخصصی

صدور حکم موت فرضی و معنای حقوقی آن

وکیل متخصص حقوقی بیان می دارد: صدور حکم موت فرضی یعنی موت و فوت شخصی که توسط مراجع قضایی مورد حکم قرار میگیرد. یعنی شخص مورد ادعا، فوت شده فرض میگردد.یکی از مولفه های قانونی طرح دعوای حقوقی با خواسته مذکور، این است که مدتی طولانی از شخصی هیچگونه خبری در دست نباشد. و به تعبیری دیگر عرفا آن شخص زنده فرض نشود. در ماده ۱۰۱۹ قانون مدنی به تشریح برخی از کسانی که در صورت اتفاق افتادن شرایط تعریف شده برای آنها حکم موت فرضی صادر می شود پرداخته شده است.

  • نکته: در ماده ۱۰۲۰ الی ۱۰۲۲ قانون مدنی راجع به افراد مفقود الاثری که زنده فرض نمی شوند سخن گفته شده است.

چه کسانی می توانند دادخواست صدور حکم موت فرضی را تنظیم نمایند؟

صدور حکم موت فرضی بعنوان خواسته یک دادخواست حقوقی، از سمت چه شخص یا اشخاصی قابل تقدیم به محکمه میباشد؟ به عبارت دیگر شخص ذینفع یا ذی سمت در طرح و اقامه دعوای مذکور کیست؟ وکیل متخصص حقوقی پاسخ میدهد.

با توجه به توضیحات فوق این موضوع روشن می شود که این حکم برای افراد مفقودالاثر در شرایط احصا شده در قانون صادر می شود. پس زمانی که برای شخصی این حکم صادر گردید مطابق با قانون ورثه شخص غایب مفقودالاثر یا قائم مقام قانونی آنها می تواند پس از گذشت زمان مشخص شده به دادگاه مراجعه و دادخواست صدور حکم موت فرضی شخص را تقدیم نماید. دادگاه پس از بررسی خواسته خواهان و احراز شرایط لازمه اقدام به صدور حکم موت فرضی شخص مورد ادعا می نماید.

  • نکته: با بررسی مواد یاد شده در قانون مدنی مشخص می گردد در حداقل و حداکثر زمانی که پس از گذشت آن شخص عادتا زنده فرض نمی شود بین ۳ تا ۱۰ سال است.

صدور حکم موت فرضی و آثار آن

صدور حکم موت فرضی نیز مانند سایر احکام حقوقی یا کیفری دارای آثار حقوقی میباشد. شکی نیست که با صدور هر حکم و به اجرا در آمدن آن تبعاتی نیز به بار می آید. اگر بخواهیم مهمترین اثر صدور حکم موت فرضی اشاره کنیم می توانیم به تصرف در مال و اموال آن شخص بپردازیم. چرا که در غیر این صورت، هیچ کسی نمیتواند بدون نمایندگی یا اذن و اجازه، در اموال دیگری دخل و تصرفی نماید. از دیگر آثار آن می توانیم به پرداخت دیون متوفی، تقسیم ماترک و ابطال اسناد شناسایی مربوط به آن شخص اشاره داشته باشیم.

صدور حکم موت فرضی و تشریفات آن

صدور حکم موت فرضی مطابق با قانون نیازمند رعایت مقررات و شرایطی است. که رعایت شرایط و مقرره های قانونی الزامی میباشد. در غیر این صورت این حکم صادر نخواهد شد. این تشریفات عبارتند از:

۱ . تقدیم دادخواست صدور حکم موت فرضی به دادگاه

۲ . انتشار آگهی

۳ . بررسی و تحقیقات لازم از سوی دادگاه

برای هر چه روشن تر شدن تشریفات فوق به توضیح اجمالی درباره آنها میپردازیم.

تقدیم دادخواست صدور حکم موت فرضی به دادگاه:

دادخواست حقوقی به خواسته صدور حکم موت فرضی باید به صورت کتبی و دربر دارنده مشخصات غایب, تاریخ غیبت شخص و دلایلی که بر حسب آن درخواست کننده خود را محق میداند، باشد.  ادله و اسنادی که بر طبق استناد به آنها بتوان این امر را محقق ساخت میبایست ضمیمه دادخواست باشد. تمامی شرایط بیان شده مطابق ماده های ۱۵۳ و ۱۵۴ قانون امور حسبی می باشد.

صدور حکم موت فرضی و الزام به انتشار آگهی:

مطابق با قانون این آگهی باید سه دفعه متوالی و در هر بار به فاصله یک ماه در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و یا محلی تهران منتشر شود. دادگاه زمانی قادر به صدور حکم موت فرضی خواهد بود که یک سال از تاریخ آخرین انتشار گذشته باشد و همچنان خبری از شخص مورد نظر نباشد.

سایر بررسی ها و تحقیقات لازم از سوی دادگاه:

صدور حکم موت فرضی زمانی توسط دادگاه انجام میشود که دعوای حقوقی وفق قانون اقامه شده و به مقام قضایی رسیدگی کننده به اقناع ذهنی و یقین قضایی رسیده باشد. زمانی که دادگاه تمامی شرایط را برای صدور محیا دید اقدام به بررسی شرایط بیان شده در مواد ۱۰۲۰ تا ۱۰۲۲ قانون مدنی می نماید. و با احراز تمامی شرایط اقدام به صدور حکم می کند.

دادگاه صالح برای رسیدگی به صدور حکم موت فرضی کجاست؟

صدور حکم موت فرضی نیز میبایست همچون دعاوی حقوقی و کیفری دیگر، در مرجع صالح طرح و اقامه گردد. وکیل متخصص در این زمینه پاسخ می دهد که بطور کلی مسائل مربوط به غائبین مفقودالاثر در دادگاه خانواده محلی است که آخرین محل اقامت غایب در آنجا بوده است. بعنوان مثال، شخص غایب تا پیش از غیبت و مفقودی، در شهر اصفهان زندگی میکرده است. لذا دعوای مذکور میبایست در شهر اصفهان طرح و مورد رسیدگی قرار گیرد.

صدور حکم موت فرضی در صورتیکه آخرین اقامتگاه شخص غایب در خارج از کشور باشد چگونه است؟ پاسخ به این پرسش اینگونه خواهد بود که دادگاهی برای رسیدگی به امور غایب صالح است که آخرین محل سکونت غایب در آنجا باشد. حال اگر متوفی هیچ یک از دو مکان یاد شده را دارا نبود قاعدتا محل اقامت وارث ایشان محل دادگاه رسیدگی کننده خواهد بود. در صورت نبودن وارث نیز دادگاه صالح دادگاه محل وقوع مال غایب است.

صدور حکم موت فرضی و تجدید نظرخواهی آن

صدور حکم موت فرضی مانند سایر موضوعات حقوقی ابتدائا توسط دادگاه بدوی مورد انشا قرار میگیرد. موضوع تجدید نظر درباره صدور و عدم صدور حکم موت فرضی در دو دسته می باشد. برای صدور آن می توانیم بگوییم که این حکم از سوی دادستانی قابل اعتراض است و در جنبه دیگر و عدم صدور آن این اعتراض از سوی درخواست کننده به علت رد شدن دادخواست صورت می پذیرد. با وصف و توضیح فوق روشن است که تجدید نظر خواهی برای این حکم چگونه است. لازم به ذکر است که صدور این حکم مانع این نیست که اگر فرد غایب پیدا شود نتواند اموالش را پس بگیرد.

حمایت قانون از همسران اشخاص مفقودالاثر چگونه است؟

از آنجایی که زن با نبود همسر و غیبت ایشان دچار اسیب و مشکلات فراوان میشود. قانون با مقرر کردن زمان خاص به زوجه اجازه میدهد که مطابق با مواد ۱۰۲۹ و ۱۰۳۰ قانون مدنی خود را مطلقه سازد. اگر همسر زن بعد از طلاق و در مدت عده باز گردد حق رجوع به همسر خویش را دارد. زیرا نوع طلاق در این موارد از نوع رجعی است.


◁◁ بیشتر بدانید:  دادخواست چیست | وکیل برای تنظیم دادخواست

دادخواست صدور حکم موت فرضی
دادخواست صدور حکم موت فرضی

وکیل متخصص دعاوی حقوقی در تهران

صدور حکم موت فرضی با توجه به موضوع غیبت طولانی مدت افراد و نبودن هیچ خبری از آنها مورد درخواست قرار میگیرد. در پاره ای از مواقع قانون ناگزیر است که برای افراد حکم موت فرضی را صادر نماید. صدور حکم موت فرضی صورت میپذیرد تا سایر حقوق شخص ذینفع که در متن مقاله به آن اشاره گردید، حفظ شود. با توجه به نکات بسیار ظریف و کلیدی در این مبحث توصیه می گردد حتما از تجربه وکیل متخصص و مجرب بهره مند شوید.

موسسه حقوقی و داوری امین عدالت کبریا با داشتن کادری با تجربه و متخصص در این گونه دعاوی آماده خدمت رسانی به شما سروران گرامی می باشد.

به این نوشته از راست به چپ چند ستاره می دهید؟
[تعداد آرا: ۷ میانگین امتیاز: ۴]

این مطلب را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.

دیگر مطالب این دسته بندی

8 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
View all comments
محمد
9 ماه قبل

سلام، برادر من از سال ۱۳۵۳ گم شده و دیگر خبری ازش نیست. در آن زمان ۱۳ ساله بوده، الان میشود برایش موت فرضی گرفت؟

Mobina
2 سال قبل

سلام وقتتون بخیر
پدر بنده متولد سال ۵۴ هست و از سال ۸۸ تا به الان که میشه ۱۳ سال غایب هست و هیچ خبری ازش نیست ولی هنوز سنشون از ۷۵ سال نرسیده
سوالم این هست که با این شرایط امکان صدور حکم موت فرضی هستش؟

یغمایی پور
3 سال قبل

سلام خسته نباشید. دادگاه صالح برای صدور حکم موت فرضی کجاست؟

اکرم
3 سال قبل

سلام میشه بفرمایید در چه صورت حکم موت فرضی صادر میشه؟