عملیات تجاری تبعی

آیا ممکن است به واسطه تاجر بودن یک شخص، کلیه عملیات وی را تجاری به حساب آورد؟ حقوق تجارت در اینباره چه قوانینی را وضع نموده است؟ وکیل تجاری در این مقاله به بیان عملیات تجارتی تبعی و شرح و بسط کلیه ابعاد و نکات آن میپردازد.

تعریف عملیات تجاری تبعی

قانون تجارت در ماده ۲ عنوان نموده است که عملیات تجارتی ذاتی موجب تاجر شناختن شخص میگردد. لذا معیار و ملاک، انجام آن عملیات میباشد، مانند تصدی به بیمه بحری و غیربحری و نمایشگاههای عمومی و غیره. ولیکن مقنن در ماده ۳ قانون تجارت، از نظریه شخصی که در مقاله حقوق تجارت توضیح داده ایم، پیروی نموده و تقریبا تمام معاملات تاجر را به تبع اینکه فاعل آنها تاجر است، تجارتی به حساب آورده است. لذا دامنه حقوق تجارت وسیع شده و میتوانیم به مواردی که خارج از مصادیق ماده ۲ میباشد هم عنوان معاملات تجارتی بدهیم.

  • نکته: وکیل تجاری میگوید: معاملات تجاری تبعی یعنی معاملاتی که به اعتبار تاجر بودن طرف یا طرفین دعوا، تجاری محسوب میگردد. یعنی آن معاملات بالذات تجاری نمیباشند.
◁◁ بیشتر بدانید:  نگاه کلی به حقوق تجارت

استثنای وارده بر اصل مندرج در ماده ۳ قانون تجارت

وکیل تجاری میگوید: قانون تجارت ایران در ماده ۳ خود، دامنه عملیات تجاری تبعی را  به نحوی توسعه داده است که میتوان گفت کلیه عملیاتی که تاجر انجام میدهد، تجاری محسوب میشود. ولیکن این اصل یک استثنا دارد:معاملات راجع به اموال غیرمنقول تحت هیچ شرایطی تجاری محسوب نمیگردد. ولو که توسط تاجر انجام گردد. عملیات تجاری تبعی که در قانون تجارت ایران ذکر شده است، به شرح ذیل میباشد.

۱) کلیه معاملات میان تجار، صرافان، کسبه و بانکها

همانطور که عنوان این بحث مشخص است، اگر بین تجار، معامله ای ولو خارج از موضوع تجارت هریک صورت بگیرد، بازهم تجارتی بوده و از مقررات عملیات تجاری تبعی پیروی مینماید. وکیل تجاری میگوید: در معاملات بین تجار و کسبه و صرافان و بانکها، احراز قصد و رضای آنها به دلیل فرض قانونی، فاقد محمل است. یعنی قاضی نیازی ندارد که تفحص نماید که معامله به چه قصد و منظوری انجام شده است.

۲) کلیه معاملاتی که تاجر با غیرتاجر برای حوائج تجارتی خود مینماید

در ابتدا باری دیگر یاداوری مینماییم که کلیه معاملات میان تجار، حتی اگر برای رفع حوائج شخصی باشد، بازهم در دسته  عملیات تجاری تبعی قرار میگیرد. اکنون وکیل تجاری در خصوص معامله تاجر با غیرتاجر صحبت مینماید: تصور نمایید یک تاجر برای رفع حوائج تجارتی خود، کارگری استخدام مینماید. مانند انکه یک شخصی برای دکور و یا تعویض در و پنجره تجارتخانه یک تاجر استخدام شود. این معامله از سمت تاجر و برای وی تجارتی محسوب شده و ایشان هزینه ها و پرداختی ها را در دفاتر تجاری خویش وارد میسازد. ولیکن از طرف غیرتاجر، اینگونه معاملات هرگز تجارتی به حساب نمی آید و صرفا از منظر تاجر جزو عملیات تجاری تبعی میباشند.

۳) کلیه معاملاتی که خدمه و شاگرد تاجر برای امور تجارتی ارباب خود انجام میدهند

توجه نمایید که شاگر یا خدمه، امور تجارتی را تحت چه عنوانی و برای چه کسی انجام میدهند؟ آیا معاملات را به حساب خودشان انجام میدهند؟ وکیل تجاری میگوید: شاگرد یا خدمه، معاملاتی را که برای تاجر یا ارباب خود انجام میدهند، در قالب وکالت و نمایندگی انجام میدهند. لذا اگر حتی تصریح قانونی مبنی بر عملیات تجاری تبعی درخصوص ایشان وجود نمیداشت، بازهم قوانین و مقررات دلالی و واسطه گری و حق العملکاری بر ایشان صدق مینمود.

۴) کلیه معاملات شرکتهای تجارتی

وکیل شرکت میگوید: قانون تجارتف کلیه معاملات و اعمال شرکت های تجاری را جزو عملیات تجاری تبعی قلمداد نموده است. ولیکن نکته حائز اهمیت این است که قانون مدنی برای شرکت مدنی شخصیت حقوقی قائل نشده و بیشتر بر شرکت و اشاعه حقوق میان مالکین تاکید دارد. پس اعمال و معاملات اینگونه از شرکتها را بدلیل تجاری نبودن خودشان، نمیتوان جزو عملیات تجاری تبعی به حساب آورد. اما در عمل و رویه تفکیک این دو کمی دشوار میباشد.

نقش وکیل تجاری در عملیات تجاری تبعی

ممکن اس در یک دعوای حقوقی، صرف نظر از اینکه ماهیتا تجارتی هست یا خیر، یکی از طرفین به ارائه اسنادی که در ید طرف مقابل است استناد نماید. مانند آنکه خواهان به دفاتر تجاری خوانده استناد نماید. وکیل تجاری بررسی مینماید که آیا از اساس امکان استناد به آن اوراق، تحت عنوان دفاتر تجاری ممکن است یا خیر؟ ادله اثبات دعوا و در مقابل، دفاع در قبال ادله اثباتی، امری تخصصی و نیازمند دانشو تجربه خصوصا در امور تجاری میباشد. لذا میبایست وکیل متخصص در امور مربوط به شرکت ها را همواره همراه خود داشته باشید.

◁◁ بیشتر بدانید:  وکیل شرکت های تجاری و بررسی عملیات تجارتی ذاتی

وکیل متخصص امور تجاری
وکیل متخصص امور تجاری

وکیل تجاری در تهران

موسسه حقوقی و داوری امین عدالت کبریا در تهران متشکل از کادر مجرب از وکلای پایه یک دادگستری میباشد. دفاع در دعاوی تجاری مستلزم داشتن تخصص و اشراف بر قوانین تجارت ایران میباشد. موسسه حقوقی ما میتواند این نوید را به شما بدهد که در کلیه دعاوی تجاری جه مربوط به تجار و چه مربوط به شرکت ها به نحو احسن عمل کرده و با نخستین مشاوره حقوقی با وکیل مربوطه این امر برای شما عزیزان محرز و مسلم میگردد.

به این نوشته از راست به چپ چند ستاره می دهید؟
[تعداد آرا: ۲ میانگین امتیاز: ۵]

این مطلب را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.

دیگر مطالب این دسته بندی

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
View all comments